این کتاب حاصل مطالعه، تأملات و نقدهای نظری و تلاش برای استفاده کاربردی و مفید از مفاهیم اصالت و رهبری سازمانی اصیل است. از جهت کارکرد علمی و تحقیقاتی، قطعاً نمی‌توان گفت که این کتاب پاسخگوی همه سوالات و ابهامات مرتبط با مفاهیم پیچیده و چند لایه‌ای اصالت و رaهبری اصیل است. اما شاید در حدّی باشد که بتوان آن را در مرحله‌ای اولیه برای انتشار عمومی، به‌خصوص برای دو گروه اصلی مناسب دانست. گروه اول، علاقه‌مندان به‌موضوع رهبری سازمانی در مشاغل مدیریتی هستند که می‌خواهند در کنار تجارب عملی خود، تامّلاتی علمی و نظری هم در این‌باره داشته باشند. گروه دوم نیز دانشجویان تحصیلات تکمیلی در رشته‌هایی مانند مدیریت در گرایش‌های مختلف و روانشناسی سازمانی هستند. این کتاب ممکن است برای دانشجویانی که به‌دنبال منبعی فارسی برای آغاز کارهای تحقیقاتی خود در حوزه اصالت و رهبری اصیل هستند مفید باشد. به‌خصوص، امید است که این کتاب برای دانشجویانی که علاوه بر جنبه‌های تحقیقاتی موضوعات ذکر شده، علاقه‌مند به‌آشنایی با جنبه‌های کاربردی این موضوعات هم هستند به‌کار آید.
نخستین باری که با کلیات نظریه رهبری اصیل و پیامدهای آن در سازمان‌ها آشنا شدم، آن را نظریه‌ای مهم و متفاوت با سایر نظریه‌های رهبری سازمانی یافتم. به‌نظر می‌رسد که رهبری سازمانی اصیل با توجه به‌شرایط سازمان‌ها و بنگاه‌های اقتصادی کشور، نظریه‌ای مفید و حتی کلیدی باشد. به‌طور خاص، موضوعاتی نظیر اینکه مدیران و اعضای سازمان‌ها تا چه میزان «بر اساس خودِ واقعیشان، به‌گونه‌ای اخلاق مدارانه عمل می‌کنند؟» و یا تا چه حد «با خودآگاهی و با تمام وجود، واقعاً به‌آنچه برای تعالی سازمان خود می‌گویند، عمل می‌کنند؟»، دغدغه‌هایی جدّی می‌توانند باشند.
بر اساس مشاهدات و تجارب مستقیمی که در تعدادی از سازمان‌ها داشته‌ام، برخی کارکنان آنها از فضای بی‌اعتمادی به‌یکدیگر و به‌مدیرانشان گلایه می‌کنند. به‌علاوه، توسط برخی از اعضای اینگونه سازمان‌ها مطرح می‌شود که انگیزه‌های درونی افراد متعددی در آن سازمان‌ها کاهش یافته است و شاید آنها دیگر «خودشان» نیستند. البته در این میان نیز افرادی هستند که با حفظ انگیزه‌های واقعی خود، تلاش‌هایی ارزنده در اشکال و سطوح مختلف کاری و سازمانی نشان می‌دهند و الگوهای امید و تلاش برای دیگران هستند. در عین حال، شاید تعداد قابل توجهی از اعضای برخی از سازمان‌ها کارهای خود را عمدتاً یا صرفاً با انگیزه‌های مالی و یا به‌دلیل اجبارهای ناشی از شرایط محیطی و سازمانی انجام می‌دهند. احتمالاً لذّت قابل توجّهی نیز از ماهیت کار خود نمی‌برند. در چنین شرایطی، سطح استرس افراد و نارضایتی‌ها نیز بالا رفته و عملکرد و نوآوری نیز کاهش می‌یابد. اهدافی که هر فرد دارد نیز الزاماً بخشی از «خود واقعی» وی نخواهد بود. گر چه ممکن است در برخی کشورها درباره چنین موضوعاتی آمارهای مشخصی وجود داشته باشد، اما حتّی بر اساس مشاهداتی روزمره در برخی سازمان‌های کشور، می‌توان نتیجه گرفت که توجّه جدّی به‌موضوعات فوق ضروری است.
از سوی دیگر، هدف‌گذاری برای توسعه کشور و ارتقای فرهنگ کار و ایجاد اشتغال، نیازمند انگیزه‌های بسیار متفاوتی همراه با نوآوری و تلاش مستمر است. تحقق این اهداف، نیازمند افرادی است که خیلی «واقعی» عمل کنند و در عین ایجاد «یادگیری» از محیط پیرامونی، با همه همّت و قابلیت‌های وجودی خود برای شناسایی و به‌کارگیری تدابیر بهتر در جهت حل مسایل پیش رو تلاش نمایند. به‌علاوه، به‌دلیل اینکه رشد و شکوفایی ظرفیت‌های ملّی می‌تواند نیازمند تلاش و یادگیری مستمر در بازه زمانی قابل توجهی باشد، انگیزه‌های واقعی، سرمایه‌ای مهم برای حرکتی مستمر در این مسیر تا دستیابی به‌نتایج مورد نظر خواهد بود.
با توجه به‌ضرورت‌های اشاره شده در فوق، طی سال‌های اخیر، تلاش داشته‌ام تا با نظریه رهبری سازمانی اصیل و نظریه خود تعیین‌گری به‌عنوان یک نظریه روانشناختی پایه‌ای برای تبیین مفهوم اصالت، آشنایی دقیقی پیدا کرده و کاربردهای آنها را در عمل و به‌طور خاص در محیط سازمانی بررسی کنم. اینها پایه‌های نظری قابل توجهی برای پرداختن به‌موضوعاتی مانند واقعی بودن و برخورداری از انگیزه‌های درونی مورد نیاز برای رشد و یادگیری را فراهم می‌آورد. در ادامه، سعی داشته‌ام تا مبانی این نظریه‌ها را در فلسفه معاصر نقادانه مرور و بررسی کنم. برخی تعالیم و مباحثی که مرتبط با مفهوم اصالت از زاویه فلسفه و عرفان اسلامی می‌دیدم را در حد توان خود مطالعه کردم و در آنها ظرفیت‌های قابل توجهی برای مطالعه و تحقیق بیشتر یافتم. علاوه بر جنبه‌های نظری موضوع، به‌دلیل ایجاد فرصت‌هایی ارزنده که در همکاری نزدیک با مدیران برخی از سازمان‌ها داشتم، شاهد رفتار‌ها و اثرگذاری‌هایی توسط برخی از آنها مرتبط با ویژگی‌های رهبری سازمانی اصیل نیز بوده‌ام (و همین‌طور برخی رفتارهای خلاف آن و پیامدهای آسیب زننده‌اش!). این جنبه از موضوع نیز به‌نوبه خود باعث شد که اهمیت این حوزه را در موفقیت سازمان‌ها جدی‌تر تلقی کنم.
نتایج این مطالعات و یادگیری‌ها تبدیل به‌یادداشت‌ها، مطالب درسی در دانشگاه و تعریف پایان نامه‌های دانشگاهی، جلسات سخنرانی در برخی موسسات پژوهشی و نگارش مطالبی در یک رسانه الکترونیکی شد. در این مدت خود را در مقابل نقدهایی سازنده و گاه تهاجمی، امّا بسیار مفید، و سوالات مختلفی از طرف علاقه‌مندان به‌این موضوعات دیده‌ام که موجب شد تا مطالعات و بررسی‌های خود را تا حد امکان بیشتر و دقیق‌تر کنم. این تلاش‌ها نهایتاً موجب شد تا چارچوب اولیه کتاب حاضر فراهم شود. البته همچنان برای بنده، با یاری خداوند مسیر یادگیری، تحلیل و نقد بیشتر در این حوزه ادامه دارد.
در یک نگاه کلی، این کتاب حاصل مطالعه، تأملات و نقدهای نظری و تلاش برای استفاده کاربردی و مفید از مفاهیم اصالت و رهبری سازمانی اصیل است. از جهت کارکرد علمی و تحقیقاتی، قطعاً نمی‌توان گفت که این کتاب پاسخگوی همه سوالات و ابهامات مرتبط با مفاهیم پیچیده و چند لایه‌ای اصالت و رهبری اصیل است. اما شاید در حدّی باشد که بتوان آن را در مرحله‌ای اولیه برای انتشار عمومی، به‌خصوص برای دو گروه اصلی مناسب دانست. گروه اول، علاقه‌مندان به‌موضوع رهبری سازمانی در مشاغل مدیریتی هستند که می‌خواهند در کنار تجارب عملی خود، تامّلاتی علمی و نظری هم در این‌باره داشته باشند. گروه دوم نیز دانشجویان تحصیلات تکمیلی در رشته‌هایی مانند مدیریت در گرایش‌های مختلف و روانشناسی سازمانی هستند. این کتاب ممکن است برای دانشجویانی که به‌دنبال منبعی فارسی برای آغاز کارهای تحقیقاتی خود در حوزه اصالت و رهبری اصیل هستند مفید باشد. به‌خصوص، امید است که این کتاب برای دانشجویانی که علاوه بر جنبه‌های تحقیقاتی موضوعات ذکر شده، علاقه‌مند به‌آشنایی با جنبه‌های کاربردی این موضوعات هم هستند به‌کار آید.
از جهت کارکرد آموزشی، این کتاب با این هدف که به‌عنوان یک کتاب درسی مستقل و فراگیر برای تدریس دروس خاصی مانند رفتار سازمانی یا رهبری سازمانی مورد استفاده قرار گیرد، نوشته نشده است. اگر چه امید است که این کتاب این شانس را داشته باشد که برای مطالعه در چنین دروسی، به‌عنوان یک مرجع آموزشی تکمیلی مورد استفاده قرار گیرد. همچنین، ممکن است از این کتاب به‌عنوان مرجعی مطالعاتی یا کاربردی برای برخی برنامه‌های ویژه توسعه قابلیت‌های رهبران سازمانی استفاده شود. با توجه به‌این اهداف، پیش‌فرض این کتاب این است که خواننده گرامی با مباحث مقدماتی روانشناسی، رفتار سازمانی و رهبری سازمانی آشنایی داشته باشد.
در یک نگاه کلی به‌بخش‌های مختلف این کتاب، شاید بتوان آن‌را حاوی مباحثی به‌شرح زیر دانست که آن‌را تا حدی متمایز کند:
مروری بر به‌روزترین منابع مرتبط با مفهوم اصالت و رهبری اصیل در تحقیقات و آثار بین المللی؛
طرح و مرور نقدهایی که در ادبیات تحقیقاتی و نوشته‌های کاربردی درباره اصالت و رهبری اصیل مطرح هستند؛ مرور پاسخ به‌این نقدها، در کنار بررسی کفایت نقدها و پاسخ ها؛
پیشنهاد دیدگاه‌هایی بدیل برای شکل‌دهی به‌مبانی مفهومی موضوع اصالت از زاویه فلسفه و عرفان اسلامی و تبیین امکان‌پذیری بهره‌گیری از این دیدگاه ها؛
استفاده از اشعار فارسی و تجارب و آثار برخی نویسندگان ایرانی مرتبط با موضوعات کتاب؛
پیشنهاد بحث بیشتر درباره ارتباط بین اصالت روانشناختی و نظریه
خودتعیین‌گری؛
بسط جنبه اخلاقی رهبری اصیل بر پایه برخی مباحث موجود در فلسفه اخلاق و ارائه پیشنهادهایی برای آینده؛
طرح سؤالاتی برای تفکر و برنامه‌ریزی برای کسب تجربه عملی، پیرامون
موضوعات مطرح شده؛
وجود جمع بندی‌هایی نظری و کاربردی در فصول مختلف.
برای استفاده بهتر از کتاب نیز چند پیشنهاد تقدیم می‌شود. با توجه به‌پیچیدگی‌های مفهومی موجود در برخی مطالب، قویاً پیشنهاد می‌شود که کتاب در قالب چارچوب و فصل‌بندی آن مطالعه شود تا برای ورود به‌هر بحث، زمینه‌های مفهومی هر فصل در فصول قبلی ایجاد شده باشد. همچنین پاسخگویی به‌سوالات انتهایی هر فصل و تلاش برای انجام تمرین‌های پیشنهاد شده در بخش‌های مختلف، از جمله اقدامات ضروری برای برقراری رابطه کاربردی‌تر با مطالب است. شاید مروری چند باره بر مطالب، در کنار پاسخگویی به‌سوالات و انجام برخی تمرین‌های عملی پیشنهاد شده، زمینه بهتری برای برقراری رابطه موثرتر با مطالب کتاب فراهم آورد.
لازم به‌ذکر است که اکثر مطالب این کتاب تا حد امکان با رویکردی نقادانه بررسی و ارائه شده‌اند. پیش‌فرض معرفتی نگارنده این است که مباحث مطرح شده پیرامون نظریه رهبری اصیل نیز مانند هر بحث عملی و نظری دیگری، دارای نقاط قوت و همچنین محدودیت‌ها و نقاط ضعفی می‌باشد. از این‌رو نقدها و محدودیت‌های مختلفی پیرامون این موضوعات در این کتاب مطرح شده‌اند و از جوانب مختلفی درباره آنها بحث شده است. قصد اصلی این بوده است که طرح موضوعات مختلف و نقدهای موجود، پایه‌ای برای تفکر بیشتر و ایجاد فرصت‌هایی برای افزایش تأملاتی مفید باشد.
امیدوارم مباحث این کتاب در آینده به‌تدریج با کسب تجارب، بررسی‌ها و تحقیقات بیشتری کامل‌تر و دقیق‌تر شده و از ارزش آفرینی بیشتری با گذشت زمان برخوردار شود.
